Friday, February 15, 2008

gecmis ve simdi

Romali tarih bilgini Velleius Paterculus (MO 19 - MS 31) demis ki: "We praise more freely what we hear than what we see; and we regard the present with envy, the past with admiration: and we feel injured by the first (the present), instructed by the latter."

Alexander Pope da, 1711'de Essay on Criticism'i yazmis, hem de yasi daha 21 iken. Simdi boyle seylere sasirmanin bayagiligi ve sacmaliginin farkindayim elbette, Oxford vardi da biz mi gitmedik tonu aranmasin burada. Niyet etsem, kendimi karsilastirabilecegim alan ancak 'cagdaslarim' arasinda (paragraf onunla basladigi icin ve bu metin uzerinden olusacak bir tartisma hayal ederek soyledigimden) mesela Pope bilen, okumus kisilerle olusturulabilir, ki yeni yeni okudugum bu adamcagizi, yazimdaki curete bakarak ne kadar az tanidigimi; bu ve baska katilabilecek nedenlerle de simdilik hakkiyla yorumlamak yetisinden ne kadar yoksun oldugumu gorebilirsiniz. Ne var ki, musade ederseniz, kafam ister istemez (yani siz musade etmeseniz de) kendi cagim, dunyam ve cevrem ile "O" zamanlari, yani eskiyi karsilastiriyor. Paterculus'un dedigi gibi gecmise imreniyorum ama simdiye ozeniyor muyum emin degilim. Simdide var oldugunu gordugum, yani simdide var olan insanlarda gordugum bilgiye, vizyona, irade ve disipline, yaraticiliga, yaraticiliktan ayri dusunulmese de ayri bir basligi hak ettigine inandigim hayal gucune, niceligine bakmadan hayranlik duyabilirim, duyuyorum da. Yine ister istemez haybeye harcanmis, agzi acik gecmis vakitlerim (ki hep az oldugunu dusunurdum, degilmis), sucu biraz da 'zamanelik' niteliklere pay etmek kosuluyla, aklima ususuyor. Boyle bir hesaplasma veya ic sikintisindan kacmak icin uydurulmus en vasat bahane, insan omru uzadi, daha saglikliyiz artik diyen denyolardan cikmistir: Yani o 21'inde yaptiysa, zaten erken de olmus (56), benim de kafadan 40'ima veya en kotu 30'larimin ortasina kadar vaktim var gibi zavalli ve de ustune yanlis matematiklerle otelemeler. Iki nesil arasinda dogru oranti kurunca, Pope'un 21'inde yazabildiklerine teget gecebilecek bir seyleri kac yasinda yazmis veya dusunmus olmalari gerektigini de hesapliyorlardir herhal; e bu durumda kactir bu yas ve bir paralellik soz konusu mudur? Abes ve gulunc.

Ben yazdikca masamdaki ici tasacak gibi su dolu kocaman bardagim da sallaniyor, boyle suyun yuzeyi inanin ki curasikteki gibi pir pir ediyo. Yok bisi de demiyorum halbusem.

Aklima bir suru sey geliyor simdi ama tami tamina 2 bucuk gundur toplam belki 5 saat uyumusumdur. Bulaniklastim iyice, kafami toparlayip ve Pope yazisini bitirip tekrar buraya geri donmek isterim. Haydi muhabbetle.

Ertesi gun ekleme: Geri dondum yazayim biraz daha diye, uykumu aldim ya az da olsa. Ne var ki kafam hala tam yerinde degil. Heyecanim sakli konuyla ilgili en azindan ama Mart 8 zipring tatiline kadar bekleyecek sanki? Keyifli olacagim o zaman tatil ya, bir bu yazi, bir de tatilde ne etsemi dusunecegim sadece.

No comments: